Chính sách kinh tế bước ngoặt nâng tầm doanh nghiệp Việt

Doanh nghiệp Việt đón chính sách mới: Cơ hội từ Nghị Quyết 57 và 193

Ngày 25/3/2025, tại TP.HCM, Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam Chất lượng Cao phối hợp Trung tâm BSA tổ chức hội thảo “Bức tranh kinh tế Việt Nam 2025 và những chính sách kinh tế cần quan tâm”. Sự kiện thu hút sự chú ý khi thảo luận các chính sách lớn như Nghị quyết 57, Nghị quyết 193, và một nghị quyết sắp ban hành về kinh tế tư nhân. Đây là những bước đi quyết liệt của Việt Nam nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh toàn cầu đầy biến động.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà từng nhấn mạnh tầm quan trọng của các chính sách này trong việc định vị doanh nghiệp tư nhân làm trung tâm phát triển kinh tế.

Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị đặt khoa học công nghệ thành động lực cốt lõi, không chỉ là công cụ hỗ trợ như trước đây.

Ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), cho biết nghị quyết này mang 4 thay đổi lớn: chuyển từ đầu tư công sang cơ chế thị trường, khuyến khích doanh nghiệp dẫn dắt đổi mới sáng tạo; tăng đầu tư tư nhân vào nghiên cứu và phát triển (R&D); ưu tiên công nghệ lõi như trí tuệ nhân tạo, công nghệ sinh học; và xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo với chính sách tài chính, thể chế thuận lợi.

Cùng với đó, Quốc hội đã thông qua Luật Ban hành Văn bản Quy phạm Pháp luật (sửa đổi) ngày 19/2/2025, có hiệu lực từ 1/4/2025. Luật này rút ngắn thời gian lập pháp từ 22 tháng xuống 10 tháng, thậm chí 1-2 tháng với quy trình rút gọn. Quyền thông qua chương trình lập pháp chuyển sang Ủy ban Thường vụ Quốc hội, tăng tính linh hoạt. Điều này giúp doanh nghiệp hưởng lợi từ môi trường pháp lý minh bạch, giảm rủi ro chính sách khi kinh doanh.

Nghị quyết về kinh tế tư nhân (dự kiến ra đời) cũng được kỳ vọng giải quyết các hạn chế như quy mô nhỏ, thiếu liên kết, và sức cạnh tranh yếu của khu vực này. Ông Tuấn đề xuất miễn thuế 3 năm cho 5 triệu hộ kinh doanh chuyển thành doanh nghiệp, đồng thời xây dựng chiến lược riêng cho doanh nghiệp lớn, vừa và nhỏ. Thực tế, doanh nghiệp tư nhân đã bắt đầu tham gia các dự án trọng điểm như đường sắt cao tốc, cơ sở hạ tầng lớn, cho thấy sự công nhận ngày càng rõ nét từ Nhà nước.

Phân tích tác động: Chính sách đột phá thay đổi cuộc chơi doanh nghiệp

Các chính sách mới không chỉ tạo áp lực mà còn mở ra cơ hội lớn cho doanh nghiệp Việt. Kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2024 đạt gần 800 tỷ USD, với tiềm năng vượt 1.000 tỷ USD trong tương lai gần, theo ông Đậu Anh Tuấn. Điều này phản ánh mức độ phụ thuộc cao của Việt Nam vào thương mại toàn cầu. Tuy nhiên, chỉ một biến động quốc tế cũng có thể gây ảnh hưởng lớn, đòi hỏi doanh nghiệp phải nâng cao khả năng thích ứng và quản trị rủi ro.

So với giai đoạn 2015-2020, khi dòng vốn FDI vào Việt Nam dao động 15-20 tỷ USD/năm, năm 2024 ghi nhận sự tăng trưởng tích cực nhờ các hiệp định thương mại tự do (FTA).

Nghị quyết 57 thúc đẩy đầu tư tư nhân vào R&D, một bước tiến lớn khi trước đây phần lớn ngân sách khoa học công nghệ đến từ Nhà nước. Nếu đạt mục tiêu 2030, khoa học công nghệ sẽ đóng góp đáng kể vào GDP, giúp Việt Nam tự chủ trong các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo, công nghệ sinh học – những ngành có giá trị gia tăng cao.

Tạp chí Doanh nghiệp và Kinh tế xanh

Luật lập pháp sửa đổi cũng là một điểm sáng. Trước đây, quy trình kéo dài 7-10 tháng thường khiến doanh nghiệp chậm thích nghi với thay đổi chính sách. Nay, thời gian rút gọn còn 1-2 tháng giúp họ nhanh chóng điều chỉnh chiến lược kinh doanh, đặc biệt trong các ngành nhạy cảm như xuất khẩu hay công nghệ cao. Tuy nhiên, áp lực cũng tăng lên khi doanh nghiệp phải cập nhật pháp luật liên tục để tránh rủi ro pháp lý.

Về kinh tế tư nhân, dù đóng vai trò trung tâm, khu vực này vẫn đối mặt với hạn chế lâu năm. Quy mô nhỏ và thiếu liên kết khiến sức cạnh tranh của doanh nghiệp Việt yếu hơn so với đối thủ khu vực như Thái Lan hay Singapore.

Chính sách miễn thuế 3 năm cho hộ kinh doanh chuyển đổi có thể thúc đẩy số lượng doanh nghiệp tăng từ 870.000 (năm 2024) lên hàng triệu trong thập kỷ tới, tạo động lực mới cho nền kinh tế.

Dự báo thị trường: Cơ hội đầu tư trong sóng chính sách 2025

Năm 2025, các chính sách đột phá sẽ định hình lại thị trường tài chính, chứng khoán, và bất động sản. Với mục tiêu đến 2045, Việt Nam lọt top 30 quốc gia đổi mới sáng tạo, cổ phiếu ngành công nghệ (FPT, CMC) có thể tăng 15-20%, nhờ đầu tư R&D và nhu cầu công nghệ lõi tăng cao.

Thị trường chứng khoán (VN-Index) cũng được dự báo vượt 1.500 điểm vào quý III/2025, nếu dòng vốn FDI tiếp tục đổ vào mạnh mẽ và kim ngạch xuất khẩu đạt 1.000 tỷ USD.

Bất động sản công nghiệp tại Bắc Giang, Hải Phòng sẽ hưởng lợi từ FDI, với giá thuê mặt bằng tăng 7-10% khi doanh nghiệp mở rộng sản xuất. Ngành tài chính cũng khởi sắc, khi các ngân hàng lớn (VCB, BID) hỗ trợ tín dụng cho doanh nghiệp tư nhân, cổ phiếu tiềm năng tăng 10-12%. Doanh nghiệp nên đầu tư vào công nghệ và liên kết chuỗi giá trị để tận dụng chính sách.

Nhà đầu tư cá nhân có thể giữ 20% danh mục ở cổ phiếu blue-chip, nhưng cần theo dõi biến động địa chính trị và tốc độ triển khai chính sách. Rủi ro lớn nhất là chậm trễ thực thi, có thể làm giảm niềm tin thị trường.