Thanh toán số thúc đẩy quản lý tài chính hiệu quả cho doanh nghiệp

Thanh toán số phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam

Thanh toán số đang trở thành xu hướng chủ đạo trong nền kinh tế Việt Nam. Theo Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Phạm Tiến Dũng, hiện nay 87% số người trưởng thành tại Việt Nam đã có tài khoản ngân hàng, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển của thanh toán số.

Số liệu thống kê từ NHNN cho thấy, 5 tháng đầu năm 2025 ghi nhận bước tiến ấn tượng trong lĩnh vực thanh toán không dùng tiền mặt. Tổng giao dịch tăng 45,44% về số lượng và 25,21% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024. Đặc biệt, các kênh thanh toán hiện đại như Internet, điện thoại di động và mã QR đều đạt mức tăng trưởng cao, trong khi giao dịch qua ATM có xu hướng giảm.

Sự chuyển dịch này phản ánh rõ nét xu hướng người dùng ưa chuộng các hình thức thanh toán tiện lợi, nhanh chóng và an toàn. Việc giao dịch qua các nền tảng số không chỉ mang lại trải nghiệm tốt hơn cho người dùng mà còn tạo ra hệ sinh thái tài chính toàn diện, hỗ trợ quá trình số hóa nền kinh tế.

Tăng cường minh bạch và hiệu quả quản lý tài chính

TS. Châu Đình Linh từ Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh nhấn mạnh tầm quan trọng của thanh toán số trong việc nâng cao tính minh bạch. Khi các giao dịch tài chính được thực hiện trên nền tảng số, dữ liệu giao dịch sẽ được lưu trữ một cách rõ ràng, giúp cơ quan quản lý dễ dàng giám sát và kiểm tra dòng tiền.

Từ góc độ vĩ mô, thanh toán số giúp tiết giảm đáng kể chi phí in ấn, quản lý và lưu thông tiền mặt. Điều này không chỉ tăng tốc độ xử lý giao dịch mà còn cải thiện hiệu quả sử dụng vốn, thúc đẩy vòng quay tiền nhanh hơn. Khi thanh toán số càng phổ biến, giao dịch tiền mặt càng giảm, từ đó hạn chế tối đa các hoạt động thiếu minh bạch trong nền kinh tế.

Đối với doanh nghiệp, thanh toán số đóng vai trò ngày càng thiết yếu, đặc biệt trong bối cảnh Chính phủ ban hành Nghị định 181/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1/7/2025. Theo quy định mới, doanh nghiệp bắt buộc phải thanh toán không dùng tiền mặt đối với các giao dịch mua vào từ 5 triệu đồng trở lên để được khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào.

Quy định này không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ chính sách thuế mà còn góp phần minh bạch hóa dòng tiền, giảm thiểu rủi ro sai sót và nâng cao hiệu quả quản trị tài chính. Việc tập trung dòng tiền tại ngân hàng có nền tảng công nghệ hiện đại giúp doanh nghiệp theo dõi dòng tiền vào ra một cách chính xác, kịp thời.

Cơ hội tối ưu hóa quản lý tài chính doanh nghiệp

Thanh toán số mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp trong việc quản lý tài chính. Khi sử dụng các kênh thanh toán số, doanh nghiệp có thể đánh giá khả năng thanh khoản, cân đối vốn lưu động và đưa ra quyết định đầu tư, vay vốn hoặc tái cấu trúc tài chính một cách chủ động.

Việc giao dịch qua kênh số góp phần hình thành hồ sơ tài chính minh bạch – yếu tố then chốt để doanh nghiệp nâng cao uy tín và thuận lợi trong việc tiếp cận vốn ngân hàng. Các ngân hàng cũng dễ dàng đánh giá khả năng tài chính của doanh nghiệp thông qua lịch sử giao dịch rõ ràng, từ đó đưa ra các sản phẩm tín dụng phù hợp.

Theo TS. Châu Đình Linh, sự phát triển của thanh toán số cũng tạo cơ hội cho ngân hàng đồng hành cung cấp các dịch vụ tài chính, giúp doanh nghiệp và hộ kinh doanh tiếp cận các giải pháp thanh toán không tiền mặt hiệu quả. Điều này không chỉ mở rộng thị trường cho các ngân hàng mà còn giúp họ tìm được những khách hàng tiềm năng mới.

Nhận thức được xu hướng này, nhiều ngân hàng đã chủ động triển khai các giải pháp thanh toán số toàn diện. ABBANK đã hợp tác với VNPAY cung cấp giải pháp thanh toán số, giúp tiểu thương và doanh nghiệp dễ dàng chấp nhận thanh toán. Khách hàng có thể sử dụng máy SmartPOS đa năng để thanh toán contactless, quét mã QR, in hóa đơn và quản lý giao dịch ngay tại điểm bán.

Tương tự, VIB cung cấp gói giải pháp tài chính toàn diện dành riêng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa thông qua ứng dụng VIB Business. Ứng dụng này giúp doanh nghiệp thực hiện giao dịch thanh toán theo thời gian thực, quản lý dòng tiền và tối ưu hiệu quả tài chính. Ngân hàng còn triển khai các công cụ thanh toán hiện đại như SoftPOS (biến điện thoại thành máy POS) và QR Payment, giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí và giao dịch nhanh chóng.

Thách thức bảo mật và hướng phát triển tương lai

Sự phát triển mạnh mẽ của thanh toán số cũng kéo theo những thách thức mới về bảo mật thông tin và an ninh mạng. Các chuyên gia nhận định, nhóm hộ kinh doanh, tiểu thương và doanh nghiệp nhỏ thường dễ trở thành mục tiêu tấn công trên không gian mạng do hạn chế về kỹ năng công nghệ và chưa đầy đủ nhận thức về bảo mật giao dịch.

Để giải quyết thách thức này, các ngân hàng và tổ chức tài chính cần chủ động triển khai giải pháp nâng cấp hệ thống phòng vệ, tăng cường đầu tư vào hạ tầng kỹ thuật và công nghệ bảo mật tiên tiến. Việc áp dụng các biện pháp như mã hóa dữ liệu, xác thực đa lớp và cảnh báo rủi ro theo thời gian thực sẽ giúp nâng cao độ an toàn cho hệ thống thanh toán.

Đồng thời, việc đẩy mạnh tuyên truyền và nâng cao nhận thức bảo mật số cho người dùng cũng vô cùng quan trọng. Chỉ khi khách hàng hiểu rõ về các rủi ro và biết cách bảo vệ thông tin cá nhân, họ mới yên tâm sử dụng các dịch vụ thanh toán số.

Theo nhận định của Tài Chính 247, xu hướng thanh toán số sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ trong thời gian tới, được thúc đẩy bởi chính sách của Chính phủ và nhu cầu thực tế của thị trường. Doanh nghiệp cần chủ động ứng dụng các giải pháp thanh toán số để không chỉ tuân thủ quy định pháp luật mà còn tối ưu hóa hiệu quả quản lý tài chính, nâng cao khả năng cạnh tranh trong môi trường kinh doanh số hóa.

Thanh toán số đang mở ra kỷ nguyên mới cho quản lý tài chính doanh nghiệp tại Việt Nam. Với mức tăng trưởng ấn tượng và sự hỗ trợ từ chính sách pháp luật, thanh toán số không chỉ mang lại tiện ích mà còn tạo nền tảng vững chắc cho nền kinh tế minh bạch, hiệu quả. Doanh nghiệp nào nắm bắt được xu hướng này sẽ có lợi thế cạnh tranh đáng kể trong tương lai.