Đẩy mạnh hợp tác công nghệ chiến lược, xây nền tảng cho công nghiệp bán dẫn

Việt Nam thúc đẩy hệ sinh thái bán dẫn qua hợp tác chiến lược

Tại Diễn đàn Lãnh đạo Doanh nghiệp ngày 20/8/2025, do Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia Việt Nam (NIC) phối hợp với Dassault Systèmes tổ chức, hơn 50 lãnh đạo cấp cao từ cơ quan chính phủ, giới học thuật và doanh nghiệp công nghệ đã thảo luận về hướng đi để đưa Việt Nam tham gia sâu vào chuỗi giá trị bán dẫn toàn cầu.

Ông Võ Xuân Hoài, Phó Giám đốc NIC, nhấn mạnh Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị đã xác định đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực để Việt Nam thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình. 

Để cụ thể hóa, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1131/QĐ-TTg, xác định 11 nhóm công nghệ và 35 nhóm sản phẩm chiến lược ưu tiên, trong đó có bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI), bản sao số (virtual twin), sản xuất tiên tiến, hàng không vũ trụ và robot.

Hợp tác quốc tế trở thành chìa khóa trong tiến trình này. Bà Marie Keller, Quyền Đại diện lâm thời, Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam, nhấn mạnh Pháp coi đổi mới sáng tạo là ưu tiên ngoại giao và đánh giá cao tiềm năng hợp tác với Việt Nam. Bà cho rằng Việt Nam sở hữu lực lượng lao động trẻ, khát vọng lớn, trong khi Pháp có nền tảng nghiên cứu và đào tạo lâu đời.

Mối quan hệ này đã được củng cố qua các ký kết ý định thư giữa Đại sứ quán Pháp và NIC, cùng các sự kiện nổi bật thuộc Năm Sáng tạo Pháp – Việt Nam 2025, bao gồm Hội nghị Thượng đỉnh Công nghệ Pháp trong chuyến thăm của Tổng thống Macron.

Trong lĩnh vực bán dẫn, Pháp đánh giá cao tham vọng của Việt Nam, thể hiện qua việc ra mắt Quỹ Hỗ trợ Đầu tư, ban hành Chiến lược Phát triển công nghiệp bán dẫn đến năm 2030 và khởi động nhà máy sản xuất chip đầu tiên do Việt Nam sở hữu.

Trung tâm dữ liệu và nền tảng công nghệ cho kỷ nguyên AI

Song song với hợp tác quốc tế, việc xây dựng hạ tầng số trở thành nền tảng thiết yếu. Ông Samson Khaou, Phó Chủ tịch Điều hành khu vực châu Á – Thái Bình Dương của Dassault Systèmes, nhấn mạnh doanh nghiệp đang đón đầu “nền kinh tế kiến tạo” (generative economy), một mô hình phát triển dựa trên tính bền vững và được thúc đẩy bởi AI tạo sinh (generative AI).

Cốt lõi của chiến lược này là nền tảng “Vũ trụ 3D” (3D Universe), cho phép doanh nghiệp kết hợp bản sao ảo với công nghệ mô phỏng, khoa học dữ liệu và AI để phát triển sản phẩm nhanh và hiệu quả hơn. Nền tảng này sẽ được ứng dụng trong các lĩnh vực sản xuất, y tế và đô thị thông minh.

Tuy nhiên, để các công nghệ này vận hành hiệu quả, hạ tầng dữ liệu phải đủ mạnh. Đại diện Viettel IDC cho biết thị trường trung tâm dữ liệu tại Việt Nam đang trong giai đoạn tăng trưởng nhanh, dự kiến đạt quy mô 1,14 tỉ USD vào năm 2029, với tốc độ tăng trưởng trung bình hằng năm gần 11%. Động lực chính đến từ chính sách chuyển đổi số, xu hướng dịch chuyển lên đám mây (cloud migration) và quy định yêu cầu dữ liệu phải lưu trữ tại Việt Nam.

Một trung tâm dữ liệu hiện đại, theo Viettel IDC, phải đáp ứng bốn trụ cột: năng lực và tính sẵn sàng (chuẩn Tier 3 quốc tế, hoạt động 24/7); an toàn và tuân thủ (theo ISO 27001, PCI DSS và pháp luật trong nước); xanh và bền vững (tối ưu hiệu suất năng lượng, sử dụng năng lượng tái tạo); và khả năng kết nối (tốc độ cao, đa hướng, dự phòng an toàn).

Để đáp ứng nhu cầu tăng mạnh, Viettel IDC đã lên kế hoạch phát triển 15 trung tâm dữ liệu trong giai đoạn 2025-2030. Các cơ sở này sẽ được trang bị máy chủ AI công suất cao, công nghệ làm mát bằng chất lỏng (liquid cooling) và vận hành thông minh nhờ AI nhằm tối ưu hóa chi phí và hiệu suất.

Việt Nam đẩy mạnh hợp tác công nghệ, xây nền tảng bán dẫn – AI

Sự kết hợp giữa tầm nhìn chiến lược của Chính phủ, hỗ trợ từ đối tác quốc tế, cùng nền tảng công nghệ tiên tiến và hạ tầng số hiện đại đang dần hình thành một bệ phóng vững chắc cho Việt Nam.

Trong bối cảnh cuộc đua toàn cầu về bán dẫn, AI và dữ liệu, việc đồng thời thúc đẩy hợp tác công nghệ và phát triển hạ tầng sẽ giúp Việt Nam không chỉ tham gia mà còn có thể định hình lại vị thế trong những ngành công nghiệp chiến lược của tương lai.

Đối với các nhà đầu tư và cộng đồng doanh nghiệp, điều này mở ra cơ hội lớn trong các lĩnh vực liên quan đến sản xuất chip, dịch vụ dữ liệu và ứng dụng AI. Khi trung tâm dữ liệu được mở rộng, kết hợp với sự tham gia của các tập đoàn công nghệ quốc tế, thị trường sẽ đón nhận nhiều sản phẩm và dịch vụ số mới, đồng thời tạo thêm động lực tăng trưởng cho kinh tế số.

Theo nhận định, giai đoạn 2025-2030 sẽ là khoảng thời gian bản lề. Nếu Việt Nam tận dụng tốt cơ hội hợp tác quốc tế và kiên định trong triển khai chiến lược hạ tầng số, quốc gia có thể tiến xa hơn trên bản đồ công nghệ toàn cầu.