Fed xem xét chính sách tiền tệ trước lạm phát biến động

Fed đối mặt với thách thức lạm phát trong bối cảnh kinh tế biến động

Ngày 16/5/2025, Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell nhấn mạnh cần đánh giá lại chiến lược chính sách tiền tệ để đối phó với nguy cơ lạm phát kéo dài và các cú sốc cung ngày càng thường xuyên. Phát biểu tại hội nghị kéo dài hai ngày nhằm rà soát khuôn khổ chính sách thiết lập từ năm 2020, ông Powell cho biết bối cảnh kinh tế đã thay đổi đáng kể, đòi hỏi Fed phải điều chỉnh để thích ứng.

Ông Powell không đề cập trực tiếp đến triển vọng kinh tế hay lãi suất, nhưng lưu ý chỉ số giá tiêu dùng cá nhân (PCE) tháng 4/2025 dự kiến đạt 2,2%, tăng nhẹ nhưng chưa phản ánh áp lực từ chính sách thuế quan sắp tới. Dù vậy, ông đánh giá việc lạm phát hạ nhiệt từ đỉnh đại dịch mà không gây suy thoái là một “hạ cánh mềm” hiếm có, với tỷ lệ thất nghiệp 4,2% vẫn gần mức toàn dụng việc làm.

Tuy nhiên, ông cảnh báo các cú sốc cung, như gián đoạn chuỗi cung ứng hay chiến tranh thương mại, có thể xảy ra thường xuyên hơn, đặt ra thách thức lớn cho Fed và nền kinh tế toàn cầu.

Theo Tài chính 247, sự thận trọng của Fed xuất phát từ bài học lạm phát tăng vọt năm 2021, khi phản ứng chậm trễ khiến giá cả leo thang. Các chính sách thuế quan dưới thời chính quyền Trump, đặc biệt sau thỏa thuận hoãn thuế Mỹ – Trung, đang làm mờ tín hiệu kinh tế, khiến Fed giữ nguyên lãi suất 4,25–4,5% để chờ thêm dữ liệu. Nhà đầu tư cần theo dõi báo cáo PCE và dữ liệu việc làm để dự đoán động thái tiếp theo của Fed, nhưng nên thận trọng với rủi ro từ biến động tỷ giá USD và giá hàng hóa.

Xem xét lại mục tiêu lạm phát và việc làm

Ông Powell cho biết Fed đang cân nhắc điều chỉnh khuôn khổ chính sách tiền tệ, tập trung vào mục tiêu lạm phát 2% và toàn dụng việc làm. Năm 2020, Fed từng cho phép lạm phát vượt mức để bù đắp giai đoạn lạm phát thấp 2010–2019, đồng thời chấp nhận tỷ lệ thất nghiệp giảm sâu để hỗ trợ thị trường lao động. Tuy nhiên, đợt lạm phát hậu đại dịch, gần chạm hai con số, đã khiến chiến lược này trở nên lỗi thời.

“Ý tưởng để lạm phát vượt mục tiêu vừa phải không còn phù hợp,” Powell nhấn mạnh. Ông tiết lộ các cuộc thảo luận gần đây tập trung vào việc tái định nghĩa “thiếu hụt việc làm,” tránh xem tỷ lệ thất nghiệp thấp là dấu hiệu lạm phát. Fed cũng xem xét lại mục tiêu lạm phát trung bình để đảm bảo chiến lược mới linh hoạt trước các kịch bản kinh tế. Dự kiến, các điều chỉnh sẽ được công bố trong vài tháng tới, đánh dấu thay đổi lớn so với khuôn khổ năm 2020.

Chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Tuấn nhận định: “Fed đang chuyển từ phản ứng thụ động sang chủ động ứng phó lạm phát, đặc biệt khi toàn cầu hóa đảo chiều và chuỗi cung ứng biến động.” Ông cảnh báo doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam cần chuẩn bị cho chi phí vận chuyển tăng nếu thuế quan Mỹ – Trung leo thang, đồng thời tận dụng cơ hội từ USD yếu để đẩy mạnh xuất khẩu sang Mỹ.

Thách thức và cơ hội trong chiến lược mới

Sự thay đổi chiến lược của Fed phản ánh bối cảnh kinh tế toàn cầu phức tạp. Trước đại dịch, toàn cầu hóa giúp giữ lạm phát thấp, nhưng nay, các doanh nghiệp đang tái cấu trúc chuỗi cung ứng để tăng tính linh hoạt, đối phó với chiến tranh thương mại và gián đoạn. Điều này có thể đẩy giá hàng hóa tăng, gây áp lực lạm phát kéo dài. Powell nhấn mạnh Fed cần chiến lược “vững chắc” để thích ứng với các kịch bản này, tránh lặp lại sai lầm năm 2021.

Dù giữ lãi suất ổn định, Fed đang tranh luận nội bộ về tác động của thuế quan và sức khỏe kinh tế. Một số quan chức lo ngại tăng trưởng chậm và thất nghiệp tăng có thể buộc Fed cắt giảm lãi suất mùa hè 2025, trong khi Powell vẫn ưu tiên kiểm soát lạm phát. Theo Tài chính 247, khả năng cắt giảm lãi suất phụ thuộc vào dữ liệu việc làm và PCE, nhưng nhà đầu tư nên đa dạng hóa danh mục, kết hợp vàng, trái phiếu, và cổ phiếu để giảm rủi ro.

Doanh nghiệp Mỹ và quốc tế cần chuẩn bị cho lạm phát cao hơn và chi phí vay vốn tăng nếu Fed thắt chặt chính sách. Tại Việt Nam, Ngân hàng Nhà nước có thể điều chỉnh chính sách tiền tệ để ổn định tỷ giá VND/USD, hỗ trợ xuất khẩu nhưng cần tránh lạm phát nhập khẩu. Người tiêu dùng nên ưu tiên tiết kiệm hoặc đầu tư dài hạn để bảo vệ tài sản trước biến động kinh tế.

Chủ tịch Fed Jerome Powell kêu gọi tái định hình chính sách tiền tệ để đối phó với lạm phát và cú sốc cung, cân nhắc lại mục tiêu lạm phát 2% và việc làm. Với lãi suất 4,25–4,5% và chiến lược mới sắp công bố, Fed đang chuẩn bị cho bối cảnh kinh tế bất ổn, mở ra cơ hội và thách thức cho nhà đầu tư, doanh nghiệp.