Thương mại điện tử (TMĐT) Việt Nam đang bứt phá mạnh mẽ, lọt top 10 quốc gia tăng trưởng nhanh nhất thế giới.
Theo Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), quy mô thị trường TMĐT năm 2025 dự kiến vượt 25 tỷ USD, tăng 20% so với 2023, chiếm 9% tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả nước. Tốc độ tăng trưởng hằng năm duy trì ở mức 18-25%, khẳng định vai trò dẫn dắt chuyển đổi số cho doanh nghiệp.
Các sàn nội địa như Shopee, TikTok Shop, Lazada, Tiki và Sendo tiếp tục giữ vị trí chủ lực, nhưng thị trường đang chứng kiến sự gia nhập của các sàn xuyên biên giới như Temu và Shein. Đến cuối 2024, cả nước ghi nhận gần 725.000 tổ chức, cá nhân kinh doanh trên 439 sàn TMĐT, với tổng giá trị giao dịch hơn 75.000 tỷ đồng. Thuế từ TMĐT năm 2024 đạt 116.000 tỷ đồng, tăng 20% so với cùng kỳ, cho thấy sức hút tài chính lớn của lĩnh vực này.
Tuy nhiên, mô hình TMĐT ngày càng phức tạp. Livestream bán hàng phát triển nhanh nhưng chưa có quy định riêng về định danh người bán hay kiểm soát thông tin. Các sàn xuyên biên giới hoạt động mà chưa hoàn thiện thủ tục pháp lý, khiến hàng hóa từ nước ngoài tràn vào, gây áp lực lên sản phẩm nội địa. Bộ Công Thương đang nghiên cứu Luật TMĐT để tăng cường giám sát, đặc biệt với nền tảng số quốc tế, nhằm bảo vệ doanh nghiệp và người tiêu dùng.
Ông Nguyễn Bình Minh từ Hiệp hội TMĐT Việt Nam (VECOM) nhận định, với mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8% năm 2025, TMĐT sẽ hưởng lợi từ sức mua mạnh và các xu hướng mới như livestream. Doanh nghiệp cần tập trung vào chất lượng sản phẩm, trải nghiệm khách hàng thay vì cạnh tranh giá rẻ để phát triển bền vững.
Quy mô TMĐT tăng 20% từ 2023 lên 25 tỷ USD vào 2025 là dấu hiệu rõ ràng của tiềm năng tài chính. Tỷ trọng 9% trong tổng bán lẻ cho thấy TMĐT không chỉ là kênh phụ mà đang trở thành động lực chính của nền kinh tế. So với năm 2020, khi thị trường chỉ đạt khoảng 11,8 tỷ USD (theo số liệu lịch sử từ Bộ Công Thương), tốc độ tăng trưởng 18-25% mỗi năm vượt xa nhiều quốc gia trong khu vực, phản ánh sự chuyển dịch mạnh mẽ sang mua sắm trực tuyến.
Số lượng 725.000 tổ chức, cá nhân kinh doanh trên sàn TMĐT cuối 2024, cùng giá trị giao dịch 75.000 tỷ đồng, cho thấy quy mô rộng lớn của hệ sinh thái này. Thuế TMĐT đạt 116.000 tỷ đồng, tăng 20%, không chỉ là nguồn thu ngân sách mà còn là tín hiệu tích cực cho doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ và logistics. Tuy nhiên, sự hiện diện của Temu, Shein đặt doanh nghiệp nội địa trước thách thức cạnh tranh, đặc biệt khi các sàn này chưa chịu sự quản lý chặt chẽ, dẫn đến hàng giả, kém chất lượng khó kiểm soát.
Ông Vũ Văn Trung (Hội Bảo vệ Người tiêu dùng) chỉ ra hai nguyên nhân chính: doanh nghiệp thiếu ý thức, đưa sản phẩm kém chất lượng lên sàn để trục lợi, và người tiêu dùng thiếu hiểu biết, dễ bị đánh lừa bởi giá rẻ.
Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023 đã yêu cầu sàn TMĐT công khai thông tin người bán, nguồn gốc sản phẩm, nhưng việc thực thi còn chậm, đặc biệt với các nền tảng xuyên biên giới. Bà Nguyễn Quỳnh Anh (Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia) nhấn mạnh sàn phải cung cấp đầu mối xử lý khiếu nại, nhưng thực tế nhiều vi phạm vẫn tinh vi, vượt ngoài khả năng quản lý hiện tại.
Dữ liệu bán hàng qua mạng xã hội chưa được thống kê đầy đủ cũng làm méo mó bức tranh sức mua. Nếu khắc phục được, quy mô TMĐT có thể vượt xa 25 tỷ USD, mang lại cơ hội lớn cho doanh nghiệp tận dụng chuyển đổi số và mở rộng thị trường xuất khẩu.
Với đà tăng trưởng 20%, TMĐT Việt Nam năm 2025 sẽ tác động mạnh đến tài chính, chứng khoán và bất động sản. VN-Index có thể đạt 1.600 điểm nếu doanh nghiệp TMĐT lớn như Shopee, Lazada niêm yết hoặc phát hành cổ phiếu, thu hút dòng vốn nội và ngoại. Các ngành logistics (GMD, VSC) và công nghệ (FPT) dự kiến tăng 15-20% giá cổ phiếu nhờ nhu cầu vận chuyển và hạ tầng số tăng cao. Bất động sản kho bãi tại TP.HCM, Hà Nội có thể tăng giá thuê 5-7% khi TMĐT mở rộng.
Tại Tài chính 247, chúng tôi nhận định doanh nghiệp cần đầu tư vào truy xuất nguồn gốc sản phẩm, xây dựng thương hiệu để cạnh tranh với Temu, Shein, đồng thời hợp tác với đại học để đào tạo nhân lực TMĐT, đáp ứng xu hướng livestream và AI. Nhà đầu tư cá nhân nên giữ 20% danh mục ở cổ phiếu logistics, công nghệ, theo dõi chính sách thuế với hàng nhập khẩu. Nếu Luật TMĐT được ban hành quý III/2025, doanh nghiệp nội địa có thể tăng trưởng doanh thu 10-15%, đặc biệt với sản phẩm nông nghiệp và đặc sản xuất khẩu.
Rủi ro lớn nhất là hàng giả tràn lan và chậm trễ quản lý sàn xuyên biên giới, có thể làm giảm niềm tin người tiêu dùng. Tuy nhiên, với kinh tế tăng 8% và sức mua mạnh, TMĐT vẫn là kênh tiềm năng để doanh nghiệp vươn ra quốc tế, đặc biệt khi chính sách hỗ trợ vùng sâu, vùng xa được triển khai.
doanh nghiệp, kinh doanh
Sáp nhập tỉnh giảm từ 63 xuống 34, doanh nghiệp du lịch điều chỉnh chiến lược phát triển.
02/04/2025 - 11:08
Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (HoSE) chính thức thông báo về thời gian vận hành hệ thống công nghệ thông tin KRX do Hàn Quốc thực hiện.
05/04/2025 - 09:24
Tạp chí Lonely Planet của Úc gợi ý rằng trải nghiệm tàu hỏa là cách lý tưởng để khám phá vẻ đẹp du lịch Việt Nam, mang đến hành trình thoải mái và cảnh quan tuyệt vời trong năm 2025.
28/03/2025 - 17:03
Ngày 27/3, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà kêu gọi doanh nghiệp xây dựng nông nghiệp hiện đại, bền vững.
28/03/2025 - 17:03
Báo cáo đầu tư chứng khoán cho thấy hầu hết các quỹ cổ phiếu đều đang có hiệu suất âm tính từ đầu năm đến nay.
18/04/2025 - 17:15
Dự án chỉnh trang trục đường Thùy Vân, Bãi Sau, TP. Vũng Tàu đạt 65% tiến độ, sẵn sàng đón du khách dịp lễ với 1.400 công nhân hoàn thiện giai đoạn cuối.
01/04/2025 - 10:44
