Ngân hàng đẩy mạnh phát hành trái phiếu huy động vốn cấp 2

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp bứt phá mạnh mẽ

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp trong 6 tháng đầu năm 2025 ghi nhận sự tăng trưởng ấn tượng với tổng giá trị phát hành đạt 248.600 tỉ đồng, tăng 71,2% so với cùng kỳ năm trước. Riêng tháng 6, quy mô phát hành tiếp tục tăng mạnh 52,4% so với tháng trước, đạt 105.500 tỉ đồng.

Theo báo cáo “Tâm điểm Trái phiếu tháng 6/2025” của FiinRatings, trái phiếu ngân hàng dẫn dắt thị trường với tỷ trọng áp đảo 76,3% tổng giá trị phát hành. Điều này phản ánh nhu cầu tăng vốn cấp 2 cấp thiết của các tổ chức tín dụng trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng cao.

Lãi suất huy động danh nghĩa (coupon rate) của trái phiếu doanh nghiệp giảm đáng kể từ mức bình quân 7,43% xuống 6,69%, cho thấy môi trường lãi suất thuận lợi đang hỗ trợ hoạt động phát hành. Với tốc độ tăng trưởng này, tổng giá trị huy động qua kênh trái phiếu doanh nghiệp năm 2025 dự kiến sẽ vượt 500.000 tỉ đồng, chỉ kém năm đỉnh cao 2021 với hơn 700.000 tỉ đồng.

Khoảng cách tăng trưởng tín dụng – tiền gửi tạo áp lực vốn

Nguyên nhân chủ yếu thúc đẩy ngân hàng phát hành trái phiếu mạnh mẽ là khoảng cách gia tăng giữa tăng trưởng tín dụng và huy động tiền gửi. Tín dụng trong 6 tháng đầu năm tăng trưởng 9,9% theo số liệu Ngân hàng Nhà nước, trong khi tăng trưởng huy động tiền gửi chậm lại do các ngân hàng duy trì chính sách lãi suất huy động thấp.

Khoảng cách này tạo ra áp lực đáng kể lên khả năng đáp ứng các tỷ lệ an toàn vốn của ngân hàng, buộc họ phải tìm kiếm các nguồn vốn bổ sung thông qua kênh trái phiếu. Vốn cấp 2 từ trái phiếu không chỉ giúp ngân hàng mở rộng hoạt động cho vay mà còn đảm bảo tuân thủ các quy định của cơ quan quản lý về tỷ lệ an toàn vốn.

Bên cạnh yếu tố nội tại, môi trường lãi suất thấp cũng tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Tuy nhiên, huy động vốn quốc tế vẫn gặp khó khăn khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) neo lãi suất ở mức cao và tỷ giá VND/USD tiếp tục tăng.

Luật Doanh nghiệp sửa đổi có hiệu lực từ 1/7/2025 cũng tác động đến thị trường khi yêu cầu hệ số nợ/vốn chủ sở hữu không vượt quá 5 lần khi phát hành trái phiếu riêng lẻ. Quy định này hạn chế các doanh nghiệp có đòn bẩy tài chính quá cao, đồng thời nâng cao chất lượng hàng hóa trái phiếu.

Bất động sản hồi phục, thách thức thanh toán nợ đáo hạn

Nhóm bất động sản đứng thứ hai về phát hành trái phiếu với 39.600 tỉ đồng, chiếm 15,9% tổng giá trị. Sự phục hồi này phần lớn do nhiều dự án được tháo gỡ pháp lý, giúp việc tiếp cận tín dụng và huy động vốn qua kênh trái phiếu trở nên khả thi hơn.

Hoạt động mua lại trái phiếu diễn ra sôi nổi từ các tổ chức tín dụng và doanh nghiệp bất động sản, gấp 1,2 lần so với tháng trước. Tổng giá trị mua lại trong 6 tháng tăng 42,7% so với cùng kỳ năm 2024, cho thấy các doanh nghiệp đang tích cực tối ưu hóa cấu trúc nợ.

Tuy nhiên, thị trường cũng đối mặt với thách thức lớn từ áp lực thanh toán nợ đáo hạn. Giá trị đáo hạn trong 6 tháng cuối năm ước tính đạt 125.000 tỉ đồng, tạo áp lực đáng kể lên khả năng thực hiện nghĩa vụ thanh toán của các tổ chức phát hành.

Thị trường ghi nhận thêm 4.500 tỉ đồng trái phiếu doanh nghiệp có vấn đề trong tháng 6, nâng tổng giá trị này lên 23.000 tỉ đồng trong 6 tháng đầu năm, giảm 31,0% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, 45,8% giá trị trái phiếu có vấn đề đến từ ngành bất động sản, 16,4% từ sản xuất, 8,7% từ xây dựng.

Triển vọng thị trường trái phiếu và khuyến nghị đầu tư

Dựa trên diễn biến hiện tại, thị trường trái phiếu doanh nghiệp có thể duy trì đà tăng trưởng mạnh trong nửa cuối năm 2025. Nhu cầu tăng vốn cấp 2 của ngân hàng dự kiến tiếp tục cao khi các tổ chức tín dụng chuẩn bị cho mùa kinh doanh cao điểm cuối năm.

Môi trường lãi suất thấp và việc tháo gỡ pháp lý cho các dự án bất động sản sẽ tiếp tục hỗ trợ hoạt động phát hành. Tuy nhiên, áp lực thanh toán nợ đáo hạn trong 6 tháng cuối năm có thể tạo ra biến động, đặc biệt đối với các doanh nghiệp có năng lực tài chính yếu.

Nhà đầu tư cần thận trọng khi lựa chọn trái phiếu doanh nghiệp, ưu tiên các tổ chức tín dụng có hệ số an toàn vốn tốt và doanh nghiệp có năng lực tài chính vững mạnh. Theo phân tích của Tài Chính 247, trái phiếu ngân hàng vẫn là lựa chọn an toàn nhất trong bối cảnh hiện tại.

Đối với doanh nghiệp, việc tận dụng môi trường lãi suất thấp để tối ưu hóa cấu trúc vốn là cần thiết, song cần cân nhắc kỹ lưỡng về khả năng thanh toán và tuân thủ các quy định mới về tỷ lệ nợ/vốn chủ sở hữu.

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang trải qua giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ, được thúc đẩy bởi nhu cầu tăng vốn cấp 2 của ngân hàng và sự phục hồi của ngành bất động sản. Tuy nhiên, áp lực thanh toán nợ đáo hạn lớn trong nửa cuối năm đòi hỏi các tổ chức phát hành phải có kế hoạch tài chính chặt chẽ, đồng thời tạo ra cơ hội đầu tư hấp dẫn cho những nhà đầu tư am hiểu rủi ro.