Ngân hàng đua nhau hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp

Nghị quyết 68 tạo động lực chuyển đổi mô hình kinh doanh

Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị đã mở ra cơ hội lớn cho khu vực kinh tế tư nhân với mục tiêu đạt 2 triệu doanh nghiệp vào năm 2030. Trong đó, việc chuyển đổi hàng triệu hộ kinh doanh hiện có thành doanh nghiệp chính thức được xác định là nhiệm vụ trọng tâm, đặc biệt đối với nhóm siêu nhỏ – khu vực chiếm tỉ trọng lớn nhưng chưa được “định danh” trong hệ thống doanh nghiệp.

Để khuyến khích quá trình chuyển đổi này, Nghị quyết đã đưa ra loạt chính sách ưu đãi thiết thực. Các hộ kinh doanh chuyển đổi sẽ được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 3 năm đầu tiên, miễn lệ phí môn bài năm đầu tiên và hỗ trợ giảm 30% tiền thuê đất trong 5 năm. Đặc biệt, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) mới được Quốc hội thông qua áp dụng thuế suất ưu đãi 15-17% cho doanh nghiệp có tổng doanh thu năm tối đa lần lượt 3 tỉ và 50 tỉ đồng, thấp hơn mức thuế suất chung 20%.

Hiện tại, Việt Nam có khoảng 5 triệu hộ kinh doanh, trong đó nhiều hộ đã phát triển quy mô tương đương doanh nghiệp với cửa hàng, nhân viên, hóa đơn điện tử và hệ thống bán hàng hoàn chỉnh. Từ năm 2024, những thay đổi về chính sách thuế cùng nhu cầu mở rộng thị trường, ký hợp đồng lớn và tiếp cận vốn vay đã tạo áp lực buộc các hộ kinh doanh phải chuyển đổi toàn diện.

Động lực chuyển đổi được thúc đẩy mạnh mẽ khi Chính phủ ban hành Nghị định số 70/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1/6/2025, quy định về hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. Theo quy định mới, các doanh nghiệp bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp và hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỉ đồng/năm trở lên phải áp dụng hóa đơn điện tử.

Rào cản tâm lý và thách thức công nghệ của hộ kinh doanh

Mặc dù có nhiều lợi ích, phần lớn hộ kinh doanh vẫn còn tâm lý e ngại và thiếu sẵn sàng chuyển đổi lên thành doanh nghiệp. Nguyên nhân chính được đưa ra là chưa quen với công nghệ, do phần lớn là hộ, cá nhân kinh doanh nhỏ lẻ, truyền thống, chưa từng sử dụng phần mềm quản lý bán hàng hay hóa đơn điện tử.

Thách thức về tiếp cận vốn cũng là một rào cản lớn. Theo ông Nguyễn Thiện Tâm, Giám đốc Trung tâm Ngân hàng số của BVBank, nhiều hộ kinh doanh phải vay vốn dưới danh nghĩa cá nhân với hạn mức thấp, không đủ phục vụ hoạt động kinh doanh. Việc chứng minh thu nhập và đánh giá tín dụng vẫn còn là rào cản lớn đối với nhóm khách hàng này.

Tuy nhiên, khi áp dụng hóa đơn điện tử, hộ kinh doanh sẽ quản lý doanh thu, nguồn hàng và chi phí tốt hơn. Điều này tạo cơ sở dữ liệu để các ngân hàng đánh giá tín dụng, xây dựng mô hình cho vay tự động và trực tuyến. Việc tích hợp dữ liệu từ hệ thống hóa đơn điện tử và phần mềm bán hàng sẽ giúp ngân hàng đưa ra quyết định tín dụng nhanh chóng, chính xác và phù hợp với nhu cầu thực tế hơn.

Các ngân hàng đồng loạt triển khai gói hỗ trợ chuyển đổi

Nhận thấy tiềm năng lớn từ việc chuyển đổi hộ kinh doanh, các ngân hàng đã đồng loạt triển khai nhiều chương trình hỗ trợ toàn diện. Vietcombank đã thiết kế chương trình tư vấn miễn phí, hỗ trợ lập báo cáo tài chính và triển khai hóa đơn điện tử, giúp các hộ kinh doanh từng bước chuyển đổi lên mô hình doanh nghiệp. Chương trình này đã đạt được kết quả tích cực khi giúp hơn 2.000 hộ kinh doanh đăng ký doanh nghiệp trong năm vừa qua, với 70% trong số đó áp dụng thành công hóa đơn điện tử.

VPBank cũng cấp tốc nâng cấp sản phẩm cũ và tung ra gói tín dụng 2.000 tỉ đồng đặc biệt dành cho doanh nghiệp mới thành lập, trong đó ưu tiên nhóm chuyển đổi từ hộ kinh doanh. Các điều kiện tiếp cận được thiết kế thực tế với chủ doanh nghiệp từ 27 đến 60 tuổi, có lịch sử tín dụng cá nhân tốt, giấy đăng ký kinh doanh hợp pháp và minh bạch tài khoản giao dịch.

Trước yêu cầu cấp thiết của cộng đồng hộ kinh doanh trong việc tuân thủ quy định mới về hóa đơn điện tử, VietinBank đã hợp tác với các đơn vị cung cấp phần mềm bán hàng uy tín hàng đầu như KiotViet, MISA để tích hợp công nghệ trực tiếp vào gói sản phẩm dành cho hộ kinh doanh.

BVBank đang xây dựng các mô hình tín dụng tự động, dựa trên dữ liệu kinh doanh thực tế được thu thập từ các phần mềm quản lý bán hàng. Cách tiếp cận này giúp ngân hàng có thể đánh giá chính xác khả năng trả nợ và đưa ra quyết định cho vay nhanh chóng, phù hợp với nhu cầu thực tế của hộ kinh doanh.

Triển vọng thị trường tín dụng từ chuyển đổi doanh nghiệp

Việc chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang mô hình doanh nghiệp không chỉ nhằm tuân thủ quy định pháp lý mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho người kinh doanh. Quá trình này góp phần thúc đẩy tăng trưởng khu vực kinh tế tư nhân, nâng cao năng lực cạnh tranh và tiếp cận vốn ngân hàng hiệu quả hơn.

Từ góc độ thị trường tài chính, làn sóng chuyển đổi này sẽ tạo ra cơ hội lớn cho các ngân hàng mở rộng khách hàng doanh nghiệp. Với khoảng 5 triệu hộ kinh doanh tiềm năng, đây là thị trường khách hàng khổng lồ mà các ngân hàng đang tích cực khai thác. Việc ứng dụng công nghệ và hóa đơn điện tử sẽ giúp các ngân hàng có dữ liệu chính xác để đánh giá tín dụng, từ đó phát triển các sản phẩm tài chính phù hợp.

Theo phân tích của Tài Chính 247, xu hướng số hóa trong lĩnh vực tín dụng sẽ được thúc đẩy mạnh mẽ khi các hộ kinh doanh bắt đầu sử dụng hóa đơn điện tử và phần mềm quản lý. Điều này không chỉ giúp ngân hàng giảm rủi ro tín dụng mà còn tăng tốc độ xử lý hồ sơ vay, nâng cao trải nghiệm khách hàng.

Đối với nhà đầu tư, việc theo dõi các ngân hàng có chiến lược rõ ràng trong việc hỗ trợ chuyển đổi hộ kinh doanh sẽ là yếu tố quan trọng. Những ngân hàng tiên phong trong việc phát triển sản phẩm tín dụng cho phân khúc này có thể đạt được lợi thế cạnh tranh và tăng trưởng doanh số cho vay trong trung hạn.

Về dài hạn, khi mục tiêu 2 triệu doanh nghiệp vào năm 2030 được thực hiện, thị trường tín dụng doanh nghiệp sẽ mở rộng đáng kể. Điều này tạo cơ hội cho các ngân hàng không chỉ tăng dư nợ mà còn đa dạng hóa danh mục khách hàng, giảm phụ thuộc vào các doanh nghiệp lớn.

Làn sóng chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp đang tạo ra cơ hội lớn cho cả người kinh doanh và hệ thống ngân hàng. Với sự hỗ trợ đồng bộ từ chính sách, công nghệ và dịch vụ tài chính, quá trình chuyển đổi này hứa hẹn sẽ thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân. Thách thức lớn nhất hiện tại là giúp các hộ kinh doanh vượt qua rào cản tâm lý và công nghệ để nắm bắt cơ hội từ môi trường kinh doanh mới.