Việt Nam hiện có khoảng 6.000 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ, tập trung chủ yếu ở các ngành cơ khí, điện tử, dệt may và da giày.
Tuy nhiên, theo số liệu từ Bộ Công Thương tại hội thảo ngày 5/8/2025, chỉ 10% nhu cầu linh kiện, phụ tùng cho sản xuất trong nước được đáp ứng bởi các doanh nghiệp này. Điều này phản ánh thực trạng còn nhiều hạn chế trong năng lực sản xuất nội địa, khiến Việt Nam phụ thuộc lớn vào nhập khẩu linh kiện.
Phần lớn các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ là doanh nghiệp nhỏ và vừa, chiếm tới 88% tổng số. Đáng chú ý, nhiều doanh nghiệp vẫn sử dụng thiết bị lạc hậu, thiếu các tiêu chuẩn chất lượng quốc tế.
Chỉ khoảng 10% doanh nghiệp áp dụng công nghệ tự động hóa, và chưa đến 20% đạt chứng nhận ISO hoặc sử dụng các mô hình quản trị hiện đại như 5S, Lean, hay TQM. Hệ quả là các doanh nghiệp nội địa thường chỉ tham gia vào các công đoạn gia công cấp thấp, khó tiếp cận các đơn hàng lớn hoặc đáp ứng tiêu chuẩn khắt khe từ các tập đoàn đầu chuỗi cung ứng.
Tỷ lệ nội địa hóa của nhiều ngành công nghiệp chủ lực cũng cho thấy bức tranh chưa khả quan. Ngành dệt may và da giày đạt mức nội địa hóa 45–50%, cơ khí chế tạo chỉ 15–20%, trong khi lắp ráp ô tô dao động từ 5–20%.
Ngành điện tử, dù thu hút nhiều tập đoàn lớn, vẫn đối mặt với hạn chế về tỷ lệ linh kiện sản xuất trong nước. Những con số này cho thấy khoảng trống lớn trong hệ sinh thái công nghiệp hỗ trợ, đòi hỏi những giải pháp mang tính đột phá để nâng cao giá trị sản xuất nội địa.
Thực trạng tỷ lệ nội địa hóa thấp không chỉ phản ánh năng lực sản xuất hạn chế mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam. Khi chỉ đáp ứng được 10% nhu cầu linh kiện nội địa, các doanh nghiệp sản xuất trong nước phải nhập khẩu phần lớn nguyên liệu và phụ tùng, làm tăng chi phí sản xuất và giảm giá trị gia tăng.
Ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến Thương mại, Bộ Công Thương, nhấn mạnh rằng tỷ lệ nội địa hóa của riêng các doanh nghiệp Việt Nam chỉ đạt khoảng 15,7%. Con số này cho thấy các doanh nghiệp nội địa đang gặp khó khăn trong việc đáp ứng yêu cầu về chất lượng, quy mô và công nghệ.
Trong khi đó, khoảng 1.700 doanh nghiệp FDI đang đóng vai trò quan trọng, nhưng sự liên kết giữa các doanh nghiệp này với doanh nghiệp nội địa còn hạn chế.
So với một thập kỷ trước, khi ngành công nghiệp hỗ trợ còn ở giai đoạn sơ khai, Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể, đặc biệt trong việc thu hút đầu tư FDI. Tuy nhiên, để biến tiềm năng thành hiện thực, các doanh nghiệp nội địa cần đầu tư vào công nghệ, nâng cao kỹ năng quản trị và xây dựng mối quan hệ đối tác chiến lược với các doanh nghiệp FDI. Đây là chìa khóa để giảm phụ thuộc vào nhập khẩu và gia tăng giá trị kinh tế.
Để thúc đẩy ngành công nghiệp hỗ trợ, Chính phủ Việt Nam đã triển khai hàng loạt chính sách đột phá, tạo nền tảng cho một hệ sinh thái sản xuất hiện đại và cạnh tranh.
Nghị định 205/2025/NĐ-CP đã nâng cấp toàn diện so với Nghị định 111/2015/NĐ-CP, được xem là bước ngoặt với các chính sách hỗ trợ toàn diện.
Theo ông Chu Việt Cường, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ phát triển Công nghiệp, nghị định này mở rộng khái niệm công nghiệp hỗ trợ và đưa ra các ưu đãi tài chính hấp dẫn. Đặc biệt, các Trung tâm Hỗ trợ kỹ thuật được hưởng ưu đãi về đất đai, thuế và viện trợ không hoàn lại, tạo điều kiện để doanh nghiệp tiếp cận công nghệ tiên tiến.
Bên cạnh đó, Chính phủ cũng đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, triển khai hệ thống một cửa quốc gia và một cửa ASEAN, giảm thời gian cấp phép và thông quan hàng hóa. Các khu công nghiệp, khu công nghệ cao và khu chuyên ngành công nghiệp hỗ trợ được đầu tư mạnh mẽ tại các vùng kinh tế trọng điểm, tạo môi trường thuận lợi cho các nhà đầu tư.
Những chính sách này không chỉ thu hút đầu tư FDI mà còn khuyến khích doanh nghiệp nội địa đổi mới công nghệ và nâng cao năng lực quản trị.
Nhìn về tương lai, Tài Chính 247 nhận định rằng ngành công nghiệp hỗ trợ Việt Nam có tiềm năng tăng trưởng mạnh mẽ trong 5–10 năm tới, nhờ vào làn sóng chuyển dịch chuỗi cung ứng toàn cầu và các chính sách hỗ trợ của Chính phủ.
Nếu các doanh nghiệp nội địa tận dụng tốt cơ hội kết nối với FDI, đầu tư vào công nghệ và nâng cao tiêu chuẩn sản phẩm, tỷ lệ nội địa hóa có thể tăng đáng kể, đặc biệt trong các ngành như điện tử và ô tô.
tài chính 247
Tổng thống Mỹ Donald Trump ký lệnh kéo dài thời gian hoãn áp thuế nhập khẩu Trung Quốc thêm 90 ngày.
12/08/2025 - 10:25
Saigon Co.op ký kết hợp tác chiến lược với T&T Group, phát triển mô hình bán lẻ hiện đại và hướng tới không gian sống tiện ích.
12/08/2025 - 14:20
UBCKNN tích cực đa dạng hóa nguồn cung, thúc đẩy cổ phần hóa, niêm yết, và xây dựng cơ chế phát hành trái phiếu PPP.
01/04/2025 - 10:41
Hệ thống ngân hàng Việt Nam cần tạo điều kiện hình thành Big10 thay vì chỉ Big4 hiện tại, đồng thời sẵn sàng áp dụng cơ chế phá sản ngân hàng theo nguyên tắc thị trường.
12/08/2025 - 14:20
Giá bất động sản TP.HCM tăng mạnh, nhà phố đạt 1 tỉ đồng/m², căn hộ cao cấp vượt 450 triệu đồng/m² sau sắp xếp địa giới hành chính.
12/08/2025 - 14:20
Chuyên gia kinh tế đề xuất thành lập Ngân hàng Năng lượng quốc gia theo mô hình ngũ trục xoắn, huy động được trên 704.200 tỉ đồng tín dụng xanh từ gần 60 tổ chức tín dụng.
12/08/2025 - 14:20
