Sáng 31/3/2025, tại buổi làm việc với đoàn 21 trường đại học hàng đầu Hoa Kỳ tham gia Chương trình Đối tác Học thuật Quốc tế (IAPP) 2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác giáo dục giữa Việt Nam và Hoa Kỳ.
Ông kêu gọi các trường đại học hai nước xây dựng kế hoạch dài hạn, bền vững, linh hoạt, tập trung vào đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho doanh nghiệp trong các lĩnh vực mới như trí tuệ nhân tạo (AI), bán dẫn, năng lượng xanh và khai thác không gian biển, vũ trụ, ngầm.
Sự kiện có sự tham dự của Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng, Đại sứ Hoa Kỳ Marc E. Knapper, cùng lãnh đạo các bộ ngành và 30 trường đại học lớn của Việt Nam. IAPP 2025, do Đại sứ quán Hoa Kỳ, Bộ Giáo dục và Đào tạo, và Viện Giáo dục Quốc tế Hoa Kỳ phối hợp tổ chức, nhằm kết nối chiến lược giữa các cơ sở giáo dục hai nước.
Nội dung hợp tác tập trung vào STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật, toán học), chuyển đổi số, công nghệ sinh học, luật quốc tế, nông nghiệp bền vững và sức khỏe.
Thủ tướng nhấn mạnh giáo dục là quốc sách hàng đầu, với cam kết chi 20% ngân sách nhà nước cho lĩnh vực này. Ông nhắc lại bối cảnh lịch sử: từ thiện chí ngoại giao của Chủ tịch Hồ Chí Minh năm 1946 đến quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện năm 2023, Việt Nam và Hoa Kỳ đã đạt nhiều thành tựu, trong đó giáo dục là trụ cột quan trọng. Hiện có 30.000 học sinh, sinh viên Việt Nam học tại Hoa Kỳ (xếp thứ 5 thế giới) và khoảng 50 chương trình liên kết đào tạo đại học, thạc sĩ giữa hai nước.
Đại diện các trường Hoa Kỳ bày tỏ sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam trong đào tạo nhân lực, đổi mới sáng tạo và khoa học công nghệ. Thủ tướng đề nghị mở rộng trao đổi sinh viên, giảng viên, nghiên cứu chung và hợp tác với các tập đoàn lớn như Intel, NVIDIA, Apple để đáp ứng nhu cầu nhân lực của doanh nghiệp hai nước.
Hợp tác giáo dục Việt-Hoa Kỳ không chỉ là cầu nối học thuật mà còn là động lực tài chính và kinh doanh cho doanh nghiệp. Với 30.000 sinh viên Việt Nam tại Hoa Kỳ, nguồn nhân lực chất lượng cao sau đào tạo đã và đang đóng góp lớn vào các doanh nghiệp, từ cơ quan nhà nước đến khu vực tư nhân.
Các chương trình liên kết (50 chương trình tính đến 2025) đã tạo ra lực lượng lao động có trình độ quốc tế, đặc biệt trong các ngành công nghệ cao mà doanh nghiệp Việt Nam đang thiếu hụt.
So với giai đoạn 2015-2020, khi số sinh viên Việt Nam tại Hoa Kỳ dao động 23.000-25.000, con số 30.000 hiện nay cho thấy sự gia tăng đáng kể, phản ánh nhu cầu nhân lực cho mục tiêu tăng trưởng GDP 8% năm 2025 của Việt Nam. Các lĩnh vực như AI, bán dẫn và năng lượng xanh – vốn cần vốn đầu tư lớn và lao động kỹ thuật cao – sẽ hưởng lợi trực tiếp từ hợp tác này. Ví dụ, sự hiện diện của Intel và NVIDIA tại Việt Nam đòi hỏi hàng ngàn kỹ sư chuyên môn, mà các chương trình liên kết có thể đáp ứng.
Tuy nhiên, hợp tác giáo dục chưa thực sự sâu rộng như kỳ vọng. Thủ tướng thừa nhận rằng, dù đã triển khai nhiều năm, hiệu quả còn hạn chế do thiếu các kế hoạch dài hạn và sự phối hợp chặt chẽ.
Điều này đặt ra thách thức cho doanh nghiệp: làm sao tận dụng nguồn nhân lực từ các chương trình này để cạnh tranh trong bối cảnh chuyển đổi số và xanh hóa toàn cầu? Đề xuất mở rộng học bổng, ưu đãi học phí từ Hoa Kỳ có thể giảm gánh nặng tài chính cho doanh nghiệp khi đào tạo nhân sự, nhưng cần khung pháp lý rõ ràng để triển khai hiệu quả.
Quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện cũng mở ra cơ hội tài chính. Việc Việt Nam tăng nhập khẩu máy bay, khí hóa lỏng (LNG) từ Hoa Kỳ và giảm thuế cho nông sản, gỗ Mỹ không chỉ cân bằng thương mại mà còn tạo điều kiện cho doanh nghiệp hai nước hợp tác đầu tư. Nếu Hoa Kỳ sớm công nhận Việt Nam có nền kinh tế thị trường và bỏ hạn chế xuất khẩu công nghệ cao, doanh nghiệp Việt sẽ tiếp cận nguồn vốn và công nghệ tiên tiến dễ dàng hơn, thúc đẩy sản xuất và xuất khẩu.
Hợp tác giáo dục Việt-Hoa Kỳ sẽ tác động mạnh đến thị trường tài chính, chứng khoán và bất động sản trong 5-10 năm tới.
Với mục tiêu GDP 8% năm 2025, các ngành công nghệ (FPT, VNG) và sản xuất chip (đối tác của Intel) có thể tăng trưởng cổ phiếu 15-20% nhờ nguồn nhân lực chất lượng cao từ các chương trình liên kết. Bất động sản khu công nghiệp gần các trung tâm đào tạo như Hà Nội, TP.HCM sẽ tăng giá thuê 5-8% khi doanh nghiệp Mỹ mở rộng đầu tư.
Thị trường chứng khoán (VN-Index) có thể chạm 1.600 điểm vào cuối 2025 nếu dòng vốn từ doanh nghiệp Hoa Kỳ tăng, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ và năng lượng. Các ngân hàng (VCB, BID) hỗ trợ tín dụng cho giáo dục và doanh nghiệp hợp tác quốc tế cũng sẽ hưởng lợi, cổ phiếu dự kiến tăng 10-12%.
Tại Tài chính 247, chúng tôi khuyên doanh nghiệp tận dụng cơ hội này để hợp tác với đại học, xây dựng đội ngũ nhân sự đáp ứng yêu cầu của Intel, NVIDIA, đồng thời phát hành trái phiếu để đầu tư vào công nghệ cao. Nhà đầu tư cá nhân nên giữ 20% danh mục ở cổ phiếu công nghệ và bất động sản khu công nghiệp, theo dõi sát chính sách thương mại Mỹ.
Rủi ro lớn nhất là chậm trễ trong triển khai kế hoạch hợp tác hoặc chính sách hạn chế công nghệ từ chính quyền Tổng thống Donald Trump. Tuy nhiên, với thiện chí từ cả hai phía và sự quyết liệt của Việt Nam trong cải cách, doanh nghiệp có thể kỳ vọng một giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ từ năm 2026, khi nguồn nhân lực mới bắt đầu tham gia thị trường lao động.
Nguồn tham khảo: Tạp chí Doanh nghiệp và Kinh tế xanh
Tập đoàn Xuân Thiện khởi công dự án Thép Xanh Xuân Thiện với vốn đầu tư 98.000 tỷ đồng, thúc đẩy công nghiệp hóa và kinh tế biển.
25/06/2025 - 10:37Chính sách giảm 2% thuế giá trị gia tăng kéo dài 18 tháng tạo cú hích mạnh cho Tập đoàn Masan, các chuyên gia dự báo MSN có thể đạt 93.000 đồng/cổ phiếu.
25/06/2025 - 10:37Tại hội nghị sữa toàn cầu 2025, Vinamilk gây ấn tượng với loạt công nghệ đột phá, khẳng định vai trò đổi mới ngành sữa Việt.
25/06/2025 - 10:37Giá vàng thế giới ngày 25/6/2025 lao dốc mạnh sau thỏa thuận ngừng bắn Iran-Israel. Trong nước, vàng miếng SJC giảm nhẹ.
25/06/2025 - 11:07Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng đề xuất ưu tiên các ngành công nghệ cao, ít ô nhiễm trong khuôn khổ chuyển dịch cơ cấu công nghiệp với tỉnh Sơn Đông.
25/06/2025 - 10:37Doanh nghiệp mới thành lập 1 tháng, vốn 25 tỷ đồng, trúng đấu giá mỏ cát hơn 491 tỷ ở Quảng Nam, gây chú ý với bất động sản và thị trường vật liệu xây dựng.
25/06/2025 - 10:37