Việt Nam thu hút vốn công nghệ cao và đổi mới sáng tạo

Việt Nam ghi dấu ấn với dòng vốn công nghệ cao

Ngày 22/4/2025, Diễn đàn Đầu tư Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2025 (VIPC Summit 2025) diễn ra tại Hà Nội, do Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) phối hợp với Bộ Tài chính, Tổ chức Phát triển vốn đầu tư tư nhân (VPCA), Quỹ Golden Gate Ventures, và Do Ventures tổ chức. Sự kiện quy tụ gần 10.000 đại biểu, hơn 120 diễn giả quốc tế, và hàng trăm quỹ đầu tư, tổ chức tài chính hàng đầu thế giới, đánh dấu bước tiến của Việt Nam trong việc trở thành điểm đến chiến lược cho dòng vốn công nghệ cao và đổi mới sáng tạo.

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh rằng Việt Nam đang chứng kiến làn sóng đầu tư chưa từng có vào các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo (AI), đặc biệt là AI tạo sinh (Generative AI), công nghệ tài chính (fintech), và blockchain. Các tập đoàn công nghệ lớn như NVIDIA, Samsung, Qualcomm, Meta, và Google đã chọn Việt Nam làm trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D), trung tâm đổi mới sáng tạo, và trung tâm công nghiệp mới. Đây là kết quả của sự chuyển dịch chuỗi cung ứng toàn cầu, giúp Việt Nam gia tăng thị phần trong các ngành điện tử, bán dẫn, và AI.

Diễn đàn VIPC Summit 2025, tiếp nối thành công của Viet Nam Venture Summit qua 4 kỳ tổ chức, là minh chứng cho sức hút của thị trường Việt Nam. Phó Thủ tướng hoan nghênh Bộ Tài chính và NIC đã tạo cầu nối giữa các quỹ đầu tư tư nhân và doanh nghiệp, thúc đẩy dòng vốn vào khoa học, công nghệ, và chuyển đổi số – đúng với tinh thần Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị. Ông kêu gọi các quỹ đầu tư và doanh nghiệp hành động nhanh, chuyển các cam kết thành hợp đồng hợp tác để hiện thực hóa tiềm năng kinh tế.

Chính phủ Việt Nam đang đẩy mạnh cải cách thể chế, tạo môi trường thuận lợi cho các quỹ đầu tư tư nhân, đặc biệt trong các ngành công nghệ mới nổi. Báo cáo Đổi mới sáng tạo và Đầu tư tư nhân 2025, do NIC, Do Ventures, và BCG thực hiện, cho thấy Việt Nam không chỉ sẵn sàng đón nhận mà còn có khả năng dẫn dắt dòng vốn công nghệ cao, khẳng định vị thế trong nền kinh tế toàn cầu.

Phân tích tác động: Việt Nam vươn lên trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo

Làn sóng đầu tư công nghệ cao vào Việt Nam không chỉ là xu hướng ngắn hạn mà là dấu hiệu của sự chuyển mình chiến lược. So với năm 2020, khi vốn đầu tư mạo hiểm (venture capital) vào khởi nghiệp công nghệ Việt Nam đạt 450 triệu USD, con số này đã tăng gấp đôi vào năm 2024, với gần 1 tỷ USD rót vào các lĩnh vực AI, fintech, và chuyển đổi số. Sự hiện diện của các tập đoàn như NVIDIA và Samsung, với các trung tâm R&D tại Việt Nam, cho thấy niềm tin vào nguồn nhân lực chất lượng cao và hạ tầng ngày càng hoàn thiện.

AI tạo sinh, với khả năng tạo nội dung tự động như văn bản, hình ảnh, và âm thanh, đang trở thành tâm điểm. Các startup Việt Nam trong lĩnh vực này đã thu hút hàng chục triệu USD từ các quỹ như Golden Gate Ventures và Do Ventures. Fintech cũng bùng nổ, với các giải pháp thanh toán số và blockchain mở ra cơ hội tiếp cận tài chính cho hàng triệu người dân và doanh nghiệp nhỏ. Ví dụ, các nền tảng thanh toán như Viettel Money đã tích hợp đa dịch vụ, từ chuyển tiền đến bảo hiểm, đáp ứng nhu cầu số hóa.

Sự chuyển dịch chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt trong bối cảnh chiến lược “Trung Quốc +1” (China Plus One), giúp Việt Nam trở thành điểm đến lý tưởng. Các ngành bán dẫn và điện tử, vốn chiếm 30% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam năm 2024, đang hưởng lợi từ các dự án đầu tư lớn. Tuy nhiên, thách thức nằm ở việc biến cam kết đầu tư thành kết quả thực tế. Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh rằng các biên bản ghi nhớ cần nhanh chóng trở thành hợp đồng, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, quỹ đầu tư, và doanh nghiệp.

So với các quốc gia như Hàn Quốc và Singapore, Việt Nam vẫn cần cải thiện khung pháp lý và cơ chế ưu đãi cho các quỹ đầu tư mạo hiểm. Các nước này đã thành công với các quỹ đổi mới sáng tạo chuyên biệt, cung cấp vốn mồi (seed funding) và kích hoạt đầu tư tư nhân. Việt Nam có thể học hỏi mô hình này để gia tăng quy mô và hiệu quả đầu tư, đặc biệt trong các ngành công nghệ chiến lược.

Dự báo thị trường: Công nghệ cao định hình tương lai kinh tế Việt Nam

Tại Tài chính 247, chúng tôi dự báo dòng vốn công nghệ cao sẽ tiếp tục chảy mạnh vào Việt Nam trong năm 2025, với AI và fintech dẫn đầu. Các cổ phiếu công nghệ, như FPT và VNG, có thể tăng 10-15% trong quý III/2025, nhờ nhu cầu chuyển đổi số tăng cao. Bất động sản công nghiệp cũng hưởng lợi, với cổ phiếu KBC dự kiến tăng 8%, do các tập đoàn công nghệ mở rộng nhà máy tại Việt Nam.

Nhà đầu tư nên ưu tiên các quỹ ETF tập trung vào công nghệ, như VFMVN Diamond, để tận dụng xu hướng tăng trưởng dài hạn. Doanh nghiệp cần đầu tư vào đào tạo nhân lực AI và áp dụng blockchain để tối ưu hóa chuỗi cung ứng. Rủi ro lớn nhất là sự chậm trễ trong cải cách thể chế, có thể làm giảm sức hút với các quỹ đầu tư quốc tế. Ngược lại, nếu các chính sách ưu đãi được triển khai nhanh, Việt Nam có thể thu hút thêm 2 tỷ USD vốn mạo hiểm vào năm 2026.

Thị trường chứng khoán Việt Nam (VN-Index) có thể đạt 1.500 điểm vào cuối năm 2025, nhờ động lực từ các ngành công nghệ và xuất khẩu. Nhà đầu tư nên chờ điều chỉnh 5-7% để mua vào cổ phiếu công nghệ, kỳ vọng lợi suất 12%/năm. Doanh nghiệp nhỏ nên hợp tác với các trung tâm đổi mới sáng tạo như NIC để tiếp cận vốn và công nghệ.