Ngân hàng đua tăng vốn điều lệ, bệ phóng cho tăng trưởng bền vững

Làn sóng tăng vốn mạnh mẽ trên toàn hệ thống ngân hàng

Thị trường ngân hàng đang chứng kiến một làn sóng tăng vốn điều lệ chưa từng có. Chỉ trong thời gian ngắn, hàng loạt ngân hàng đã được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chấp thuận hoặc công bố kế hoạch tăng vốn với quy mô lớn.

NCB đã nhận được phê duyệt để tăng vốn điều lệ thêm 7.500 tỷ đồng thông qua phát hành riêng lẻ cổ phiếu cho nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp. Sau khi hoàn tất kế hoạch này, vốn điều lệ của NCB sẽ tăng từ 11.780 tỷ đồng lên 19.280 tỷ đồng, tương đương mức tăng 63%.

ACB cũng mới được NHNN chấp thuận tăng vốn thêm gần 6.700 tỷ đồng thông qua hình thức phát hành cổ phiếu trả cổ tức. Khi kế hoạch này thành công, vốn điều lệ của ACB sẽ tăng từ 44.667 tỷ đồng lên tối đa 51.367 tỷ đồng.

VIB không đứng ngoài xu hướng khi được NHNN chấp thuận tăng vốn thêm gần 4.300 tỷ đồng, thông qua phát hành gần 417,1 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu với tỷ lệ 14%, cùng với việc phát hành 7,8 triệu cổ phiếu thưởng cho cán bộ nhân viên theo chương trình ESOP.

Tại các cuộc họp đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) gần đây, nhiều ngân hàng khác cũng đã thông qua kế hoạch tăng vốn đầy tham vọng. BIDV đặt mục tiêu tăng vốn điều lệ từ 70.213,6 tỷ đồng lên 91.869,7 tỷ đồng, tương đương mức tăng 30,8% so với thời điểm cuối quý I/2025.

Nam A Bank được cổ đông thông qua phương án tăng vốn điều lệ thêm 4.281 tỷ đồng thông qua phát hành cổ phiếu trả cổ tức và ESOP. Vietbank có kế hoạch tăng thêm 3.780 tỷ đồng vốn điều lệ qua 2 đợt phát hành cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu.

MSB dự kiến phát hành thêm tối đa 520 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu để chia cổ tức, đưa vốn điều lệ từ 26.000 tỷ đồng lên 31.200 tỷ đồng. OCB dự kiến tăng vốn điều lệ lên 26.631 tỷ đồng với tỷ lệ 8%. SHB đặt kế hoạch tăng vốn thêm khoảng 5.300 tỷ đồng, trong khi TPBank muốn tăng tối đa 1.320,9 tỷ đồng.

Ngân hàng tư nhân dẫn đầu cuộc đua vốn, định hình lại bản đồ tài chính

Đáng chú ý, số liệu đầu năm nay cho thấy tổng vốn điều lệ của 28 ngân hàng thương mại trong nước đã đạt trên 823.500 tỷ đồng, tăng 15% so với cuối năm 2023. Đặc biệt, số lượng ngân hàng có vốn điều lệ trên 1 tỷ USD đã tăng từ 12 lên 15, đánh dấu sự trưởng thành về quy mô vốn của hệ thống.

Nhóm ngân hàng tư nhân đang thể hiện sự bứt phá mạnh mẽ trên bản đồ vốn ngân hàng Việt Nam. Techcombank ghi nhận bước nhảy vọt khi tăng vốn điều lệ từ 35.225 tỷ đồng lên 70.658 tỷ đồng, giúp nhà băng này vươn lên vị trí thứ 2 toàn ngành về quy mô vốn. VPBank tiếp tục giữ vững ngôi vị số 1 với vốn điều lệ đạt 79.339 tỷ đồng.

Các ngân hàng tư nhân khác cũng ghi nhận sự tăng trưởng vốn đáng kể trong năm qua như MB (53.063 tỷ đồng, tăng 2%), SHB (38.073 tỷ đồng, tăng 1%), ACB (44.666 tỷ đồng, tăng 15%), và HDBank (35.101 tỷ đồng, tăng 21%).

Trong khi đó, mặc dù chiếm khoảng 50% dư nợ cho vay toàn thị trường, các ngân hàng quốc doanh lại không nắm giữ vị trí dẫn đầu về vốn điều lệ. BIDV xếp thứ ba với 68.975 tỷ đồng (tăng 21%), Agribank đạt 51.616 tỷ đồng (tăng 25%), trong khi Vietcombank và VietinBank duy trì mức vốn điều lệ không đổi lần lượt là 55.891 tỷ đồng và 53.670 tỷ đồng.

Sự chuyển dịch trên bản đồ vốn điều lệ này phản ánh chiến lược phát triển khác biệt giữa các nhóm ngân hàng, đồng thời cho thấy sự linh hoạt và quyết tâm của khối tư nhân trong việc nâng cao năng lực tài chính.

Tăng vốn – chiến lược sống còn trong kỷ nguyên Basel III và chuyển đổi số

Việc tăng vốn điều lệ không đơn thuần là chiến lược tăng trưởng mà đã trở thành yêu cầu sống còn đối với các ngân hàng trong bối cảnh hiện nay. Vốn điều lệ đóng vai trò như một “bộ đệm” tài chính, cung cấp nguồn lực dài hạn cho các khoản đầu tư chiến lược và đảm bảo khả năng chống chọi với rủi ro.

Cạnh tranh trong ngành ngân hàng ngày càng gay gắt, đặc biệt trên ba lĩnh vực then chốt: chuyển đổi số, dịch vụ tài chính tích hợp và tài chính xanh. Mỗi lĩnh vực này đều đòi hỏi ngân hàng phải có nguồn vốn lớn để đầu tư dài hạn vào công nghệ, nhân lực và hạ tầng.

Nhiều nhà băng đã xác định việc tăng vốn là bước đi cần thiết nhằm bổ sung nguồn vốn trung và dài hạn, phục vụ đa dạng mục tiêu như mở rộng hoạt động tín dụng, đầu tư trái phiếu chính phủ, nâng cấp cơ sở vật chất và đẩy mạnh chuyển đổi số.

Với mục tiêu tăng trưởng tín dụng 16% trong năm nay nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, các ngân hàng cần có nền tảng vốn vững chắc để đáp ứng nhu cầu vốn cho sản xuất kinh doanh, các lĩnh vực ưu tiên và tăng trưởng theo định hướng của Chính phủ.

Đặc biệt, xu hướng nâng cấp tiêu chuẩn quản trị rủi ro theo Basel III đang trở nên phổ biến tại Việt Nam. Một trong những yêu cầu quan trọng của Basel III đối với hệ số an toàn vốn (CAR) vốn cấp 1 là đạt tối thiểu 6%. Theo thống kê của MBS Research, đã có hơn 20 ngân hàng niêm yết đáp ứng và áp dụng yêu cầu này.

Dự kiến NHNN sẽ ban hành quy định mới về CAR theo lộ trình lên 10,5%, buộc các ngân hàng phải chuẩn bị trước nguồn vốn dồi dào để đáp ứng chuẩn mực này.

Về phương thức tăng vốn, việc sử dụng lợi nhuận giữ lại (thông qua trả cổ tức bằng cổ phiếu) hoặc phát hành thêm chứng khoán sẽ tiếp tục là cách thức phổ biến của các ngân hàng trong năm nay.

TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính – ngân hàng, nhận định: “Việc tăng vốn bằng nguồn lợi nhuận giữ lại là giải pháp hợp lý trong giai đoạn hiện nay. Các ngân hàng cũng nên đẩy mạnh việc huy động vốn thông qua phát hành cổ phiếu mới, đồng thời củng cố năng lực tài chính bằng việc phát hành trái phiếu dài hạn.”

Bảng đổi cục diện ngành ngân hàng và cơ hội cho nhà đầu tư

Làn sóng tăng vốn đang tạo ra nhiều cơ hội hấp dẫn cho các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán, đặc biệt là với cổ phiếu ngân hàng. Các ngân hàng phát hành cổ phiếu để tăng vốn, dù là cho cổ đông hiện hữu hay nhà đầu tư mới, đều tạo ra dòng chảy cổ phiếu mới trên thị trường.

Trong ngắn hạn, việc tăng vốn của các ngân hàng có thể tạo áp lực lên giá cổ phiếu do hiệu ứng pha loãng. Tuy nhiên, về dài hạn, nguồn vốn mới sẽ giúp các ngân hàng mở rộng quy mô hoạt động, tăng khả năng sinh lời và cải thiện các chỉ số an toàn, từ đó nâng cao giá trị doanh nghiệp.

Năm 2025 dự báo sẽ là năm đầy thách thức đối với ngành ngân hàng khi rủi ro nợ xấu có xu hướng gia tăng. Việc tích lũy vốn tự có thông qua tăng vốn điều lệ giúp ngân hàng tăng khả năng trích lập dự phòng rủi ro, đảm bảo hoạt động ổn định trong giai đoạn biến động.

Theo phân tích của Tài Chính 247, những ngân hàng chủ động tăng vốn và nâng cao tỷ lệ an toàn vốn sẽ có lợi thế đáng kể trong việc mở rộng tín dụng, đặc biệt là vào các lĩnh vực ưu tiên và tăng trưởng cao như năng lượng xanh, công nghệ số, cơ sở hạ tầng và doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Nhà đầu tư nên chú ý đến các ngân hàng có kế hoạch tăng vốn rõ ràng, đặc biệt là những ngân hàng có tiềm năng tăng trưởng cao sau khi hoàn thành việc tăng vốn. Đồng thời, cần lưu ý đến tỷ lệ ROE (tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu) sau khi tăng vốn để đánh giá hiệu quả sử dụng vốn của ngân hàng.

Việc NHNN dự kiến nâng chuẩn CAR lên 10,5% có thể tạo ra sự phân hóa mạnh giữa các ngân hàng. Những ngân hàng không kịp thời tăng vốn sẽ bị hạn chế khả năng mở rộng tín dụng, từ đó ảnh hưởng đến tăng trưởng lợi nhuận và giá cổ phiếu.

Đối với doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, việc ngân hàng tăng vốn mạnh mẽ đồng nghĩa với khả năng tiếp cận vốn tín dụng dễ dàng hơn trong thời gian tới, đặc biệt là với các dự án thuộc lĩnh vực ưu tiên của Chính phủ.

Cuộc đua tăng vốn đang diễn ra mạnh mẽ trong hệ thống ngân hàng Việt Nam không chỉ là yêu cầu tuân thủ quy định mà còn là chiến lược sống còn trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt. Với tổng vốn điều lệ toàn ngành tăng 15% và số lượng ngân hàng có vốn trên 1 tỷ USD ngày càng nhiều, hệ thống ngân hàng Việt Nam đang từng bước nâng cao năng lực tài chính, sẵn sàng cho chu kỳ tăng trưởng mới đầy thách thức và cơ hội.